Phụ nữ mang thai và sau sinh thường dễ mắc bệnh trĩ. Một nghiên cứu cho thấy từ 25-35% phụ nữ mang thai mắc căn bệnh này và có tới 85% phụ nữ (trong 50 người tham gia khảo sát) mắc bệnh trĩ khi mang thai lần thứ hai và thứ ba.
Bệnh trĩ gây cho chị em nhiều phiền toái trong cuộc sống, bị nặng còn gây đau đớn. Nếu bị trĩ trước khi mang thai, rất có thể bệnh sẽ quay lại sau khi sinh.
Vậy, căn bệnh khiến chị em phiền lòng này cụ thể là gì?
1. Bệnh trĩ là gì?
Bệnh trĩ là hiện tượng sưng các tĩnh mạch bên trong trực tràng hoặc vùng da xung quanh hậu môn và tạo thành các búi trĩ.
Khi mẹ mang thai, thai nhi sẽ tạo áp lực cho khu vực xung quanh hậu môn và trực tràng, đặc biệt là ở tam cá nguyệt thứ ba của thai kỳ. Kết quả là bệnh trĩ có thể phát triển cả trong và sau khi mang thai. Chúng đặc biệt phổ biến ở phụ nữ sinh con qua đường âm đạo.
Khi bị bệnh, nhiều mẹ sợ hãi và loay hoay đi tìm cho mình cách chữa bệnh trĩ cho phụ nữ sau sinh.
Các bác sĩ cho biết rằng bệnh trĩ thường sẽ tự khỏi. Tùy thuộc vào kích thước, vị trí và mức độ nghiêm trọng của bệnh, bạn có thể mất từ vài ngày đến vài tuần để khỏi bệnh.
Đôi khi, búi trĩ hình thành một cục máu đông gây đau đớn hay còn gọi là bệnh trĩ huyết khối. Trĩ huyết khối không nguy hiểm nhưng mẹ sẽ rất đau đớn. Bác sĩ có thể điều trị loại trĩ này bằng thủ thuật xâm lấn tối thiểu.
Ngoài ra, một số bệnh trĩ trở thành mãn tính, kéo dài vài tháng hoặc hơn. Những loại trĩ này cần sự can thiệp của bác sĩ.
2. Nguyên nhân gây ra bệnh trĩ ở phụ nữ sau sinh
Đối với các bà mẹ mang thai hoặc sau sinh, bệnh trĩ thường do căng đáy chậu trong những tháng trước và trong quá trình sinh nở. Các tĩnh mạch hoạt động giống như các van để đẩy máu trở lại tim, và khi các van đó bị suy yếu, chúng có thể sưng và hình thành búi trĩ.
Bên cạnh đó, trong quá trình bầu bí, hormone progesterone tăng lên cũng khiến các tĩnh mạch giãn ra, gây sưng và tạo ra bệnh trĩ.
Sau sinh mẹ có thể bị trĩ nếu như trước đó mẹ đã bị bệnh này và không điều trị dứt điểm.
Khi mang thai, mẹ có thể bị tăng đông máu, gây ra bệnh trĩ sau sinh.
Ngoài ra, mẹ cũng dễ bị trĩ nếu bị táo bón. Táo bón dẫn đến sự căng thẳng khi đi đại tiện, khiến mẹ sợ và nhịn đi tiêu. Sau đó, phân cứng lại và bắt đầu quá trình hình thành trĩ. Đây có thể gọi là một vòng luẩn quẩn của bệnh trĩ sau sinh.
3. Các loại và triệu chứng của bệnh trĩ
Các búi trĩ xuất hiện ở vùng trực tràng và có thể thay đổi từ kích thước bằng hạt đậu đến quả nho.
Bệnh trĩ được chia thành 3 loại:
- Trĩ nội: Các búi trĩ nằm bên trong hậu môn, trực tràng.
- Trĩ ngoại: Các búi trĩ nhô ra bên ngoài cửa hậu môn hoặc khu vực xung quanh hậu môn.
- Trĩ tổng hợp: Là tổng hợp của trĩ nội và trĩ ngoại.
Khi bị trĩ, bệnh nhân có thể chỉ cảm thấy ngứa, nhưng chúng cũng có thể gây đau. Triệu chứng của bệnh trĩ bao gồm:
- Chảy máu khi đi tiêu
- Sưng tấy
- Ngứa
- Nứt và rát hậu môn
- Chảy dịch nhầy ở hậu môn, viêm da quanh hậu môn
4. Cách chữa bệnh trĩ cho phụ nữ sau sinh
4.1. Ngâm mình trong nước ấm
Làm dịu cơn đau bằng cách ngâm mình trong nước ấm từ 10-15 phút. Nếu không có bồn tắm, mẹ chỉ cần dùng chậu to, ngâm khu vực hậu môn, xung quanh hậu môn vào nước ấm. Mẹ nên thực hiện 2-3 lần mỗi ngày.
4.2. Chườm lạnh
Chườm đá lạnh là một cách hiệu quả giảm sưng đau. Mẹ thực hiện bằng cách cho đá vào một chiếc khăn hoặc vải mỏng và đặt trực tiếp lên vùng hậu môn, chườm trong khoảng 10 phút.
4.3. Sử dụng thuốc
Kem bôi trĩ và thuốc đạn giúp giảm đau và viêm cả bên ngoài và bên trong. Tuy nhiên, phương pháp này cần thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Nhất là với những mẹ bị rạch hoặc rách tầng sinh môn cần phải cẩn thận khi sử dụng thuốc.
Mẹ có thể uống Tylenol (acetaminophen) hoặc Motrin (ibuprofen). Cả hai đều là thuốc giảm đau an toàn cho các bà mẹ đang cho con bú với liều lượng khuyến cáo.
4.4. Áp dụng các bài thuốc dân gian chữa bệnh trĩ cho mẹ sau sinh
1. Cách chữa bệnh trĩ cho phụ nữ sau sinh bằng chè đu đủ
Chuẩn bị: 250g đu đủ chín mềm, 20g đường trắng
Cách làm
- Đu đủ rửa sạch, gọt vỏ, bổ miếng và cho vào máy xay sinh tố xay nhuyễn.
- Cho đu đủ đã xay vào nồi cùng 500ml nước, thêm đường và đun sôi trong vòng 5 phút.
- Cho đu đủ ra bát, để nguội và sử dụng.
Chè đu đủ không chỉ là món ăn chữa bệnh trĩ hiệu quả mà còn bồi dưỡng cho cơ thể của mẹ sau sinh.
2. Cách chữa bệnh trĩ cho phụ nữ sau sinh bằng cháo vừng đen
Chuẩn bị: 40g vừng đen, 100g thịt nạc heo, 80g gạo tẻ, 60g gạo nếp.
Cách làm
- Thịt nạc heo xay hoặc băm nhỏ.
- Cho gạo, thịt cùng nước vào đun thành cháo.
- Cháo nhuyễn, cho vừng đen vào và đun lại trong 10 phút.
- Múc cháo ra bát, chờ cháo nguội là có thể dùng được.
Vừng đen có vị ngọt, tính bình, chứa nhiều chất dầu và các loại vitamin, có vai trò lớn trong việc củng cố sức bền của thành tĩnh mạch hậu môn, hiệu quả trong việc chữa bệnh trĩ.
Ngoài ra, mẹ có thể sử dụng các biện pháp dân gian khác như rau diếp cá, cây vông, lá bỏng, lá trầu không để điều trị bệnh trĩ.
Nếu chăm chỉ điều trị tại nhà, mẹ sẽ thấy bệnh dần thuyên giảm trong vòng vài tuần sau khi sinh. Tuy nhiên, nếu bệnh kéo dài dai dẳng (nhiều hơn 1 tháng), và nếu mẹ cảm thấy có cục cứng xung quanh hậu môn, hoặc bị chảy máu trực tràng, mẹ nên đi khám ở bác sĩ chuyên khoa.
5. Cần làm gì để ngăn chặn bệnh trĩ sau sinh?
Các mẹ sau sinh nên áp dụng những phương pháp sau để ngăn ngừa bệnh trĩ tái lại:
Tránh căng thẳng
Căng thẳng khi đi tiêu sẽ gây áp lực nhiều hơn lên vùng trực tràng. Để cho bản thân có thời gian chữa lành vết thương, hãy lưu ý không rặn, căng hoặc cúi người khi ngồi trên bồn cầu.
Tuyệt đối không nhịn đi vệ sinh, vì có thể gây táo bón. Mẹ càng để tình trạng táo bón kéo dài, phân càng cứng, làm trầm trọng thêm bệnh trĩ. Tránh rặn khi đi tiêu. Nên tập thói quen đi vệ sinh đều đặn hàng ngày để ngăn ngừa táo bón.
Thực hiện chế độ lành mạnh
Nên bổ sung nhiều chất xơ vào chế độ ăn uống. Chất xơ có trong rau củ quả, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt. Chất xơ có vai trò làm mềm phân, tăng nhu động ruột. Một chế độ ăn uống giàu chất xơ có thể giúp điều trị và ngăn ngừa táo bón, giúp cho nguy cơ dẫn đến bệnh trĩ ít hơn.
Hạn chế ăn đồ cay nóng hoặc sử dụng đồ uống có cồn như rượu, bia…
Uống nhiều nước
Uống nhiều nước giúp ngăn ngừa táo bón, phân mềm, dễ đi tiêu hơn.
Giữ vệ sinh sạch sẽ
Mẹ hãy giữ vùng hậu môn sạch bằng cách rửa bằng nước ấm hằng ngày hoặc sau khi đi vệ sinh xong. Vệ sinh sạch sẽ giúp ngăn ngừa viêm nhiễm. Nên sử dụng khăn lau ẩm thay cho giấy vệ sinh khô. Chọn khăn lau không có mùi thơm để tránh bất kỳ kích ứng nào.
Tập thể dục thường xuyên
Mẹ hãy thực hiện các bài tập Kegel để củng cố vùng đáy chậu, hỗ trợ tử cung, bàng quang, trực tràng.
Có chế độ sinh hoạt hợp lý
Không ngồi hoặc đứng quá lâu hoặc không làm việc nặng vì có thể gây sa búi trĩ. Mẹ sau sinh chỉ nên làm các việc nhẹ nhàng, thường xuyên thư giãn, nghỉ ngơi.
Trên đây là một số thông tin hữu ích về bệnh trĩ cũng như cách chữa bệnh trĩ cho phụ nữ sau sinh. Eva Mom hy vọng rằng sẽ không còn bất kỳ mẹ nào bị căn bệnh này gây phiền hà nữa. Chúc các mẹ luôn vui khỏe bên con yêu.
