Theo đó, bên cạnh việc đi khám, bạn cũng có thể áp dụng những cách nhìn sờ nắn để nhận diện sớm các dấu hiệu ung thư vú, mặc dù đây chưa phải là cách chính xác nhất. Cùng đọc tiếp để tìm hiểu!
1. Ung thư vú là gì?
1.1. Ung thư vú là gì?
Theo định nghĩa của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ ACS và Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Bệnh tật Hoa Kỳ CDC, ung thư vú (Breast cancer) là một bệnh lý nguy hiểm khi các khối u ác tính xuất hiện ở tế bào vú. Ung thư vú có thể bắt đầu ở bất kỳ bộ phận nào của vú; cũng như bất kỳ vú nào của phụ nữ.
Ở giai đoạn đầu của ung thư vú thường sẽ không gây đau đớn. Tuy nhiên, bạn có thể tự kiểm tra và quan sát những dấu hiệu ung thư vú như sau:
- Vú thay đổi kích thước hay hình dạng.
- Vú tiết dịch, bị đau hoặc núm vú bị thụt.
- Vú bị sưng, biến dạng hay có khối u cứng.
- Da vùng vú hoặc vùng dưới cánh tay bị thay đổi.
- Quầng vú hoặc núm vú thay đổi màu sắc hay có một số thay đổi khác như xuất hiện nếp nhăn hoặc đóng vảy.
Vậy cách để tự kiểm tra ung thư vú tại nhà; và cách nhìn sờ nắn nhận diện sớm ung thư vú là làm như thế nào?
2. Hướng dẫn 2 bước tự khám phát hiện sớm dấu hiệu ung thư vú
Cách kiểm tra ung thư vú tại nhà thường chỉ mất khoảng 15 20 phút; để kiểm tra xem hình dáng ngực và núm vú có sự bất thường nào không. Bạn có thể xem hình ảnh, kết hợp với đọc nội dung để thực hiện cho đúng.
2.1. Cách phát hiện ung thư vú qua hình dáng ngực
Khi kiểm tra ung thư vú qua hình dáng ngực, bạn có thể phát hiện một số dấu hiệu bất thường như ngực có chỗ bị lõm, bị sưng hay bị sần da cam.
Bước 1: Bạn cởi áo và đứng trước gương sao cho có thể thấy cả hai bên ngực.
Bước 2: Đứng thẳng, chống hai tay lên hông và kiểm tra hình dáng tổng thể của bộ ngực. Bạn hãy chú ý kiểm tra kích thước; hình dạng và đường nét hai bên vú xem có bất thường không.
Bước 3: Kiểm tra xem có bất kỳ thay đổi nào về màu sắc hoặc cấu trúc của da ngực, núm vú và quầng vú không.
Bước 4: Sau đó bạn đứng khom người và cũng kiểm tra các bước tương tự, mục đích là để quan sát hình thái của vú ở 2 trạng thái: khi thả lỏng và khi căng các cơ ngực.
2.2. Cách kiểm tra ung thư vú thông qua vận động cơ ngực
Bước 1: Bạn giơ hai tay lên sau đầu và kiểm tra xem hai bên ngực có cân đối nhau không.
Bước 2: So sánh kích thước, hình dạng và độ xệ của hai bên ngực xem có đồng đều không.
Bước 3: Kiểm tra khu vực nách xem có bất kỳ khối u bất thường nào không.
2.3. Cách kiểm tra ung thư vú qua núm vú
Núm vú cũng thể hiện một số dấu hiệu ung thu vú bạn có thể quan sát. Cách kiểm tra vùng này là:
Bước 1: Bạn vẫn đứng trước gương rồi hạ cả hai tay để kiểm tra núm vú xem có bất cứ vết lõm, vết sưng hoặc bị thụt không.
Bước 2: Dùng ngón trỏ và ngón giữa của tay phải nhẹ nhàng xoay núm vú trái và kéo về phía trước. Sau đó, bạn thả tay xem núm vú có quay về vị trí cũ không.
Bước 3: Đổi tay để kiểm tra núm vú bên phải theo cách tương tự.
2.4. Kiểm tra vú khi đứng
Bạn có thể thực hiện bước này khi tắm vì da ướt sẽ ít ma sát với ngón tay và bạn sẽ dễ dàng thao tác hơn.
Bước 1: Nâng cánh tay trái lên và sử dụng các ngón tay phải nhấn nhẹ nhàng vào ngực trái. Bạn sử dụng mặt phẳng các đốt ngón tay xa nhất (không phải đầu tận cùng của ngón tay, thường là 3 ngón giữa để cảm nhận bằng lực ấn nhẹ nhàng từ nông (da) đến sâu (mô tuyến vú) cho đến khi chạm vào các xương sườn.
Bước 2: Việc thăm khám phải toàn bộ vú; bạn có thể di chuyển ngón tay theo chiều từ trên xuống dưới hết toàn bộ tuyến vú, sau đó kiểm tra lại tương tự theo chiều từ trong ra ngoài.
Bước 3: Hoặc bạn cũng có thể thăm khám bằng cách di chuyển các ngón tay theo chiều xoáy ốc từ trong núm vú ra ngoài đến hết toàn bộ tuyến vú.
Bước 4: Khi kiểm tra, bạn cần lưu ý bất kỳ thay đổi nào trong cấu trúc, màu sắc hoặc kích thước tuyến vú.
Bước 5: Đổi tay để kiểm tra tuyến vú phải theo các bước tương tự.
2.5. Cách kiểm tra ung thư vú khi nằm
Khi đã đứng để kiểm tra các khối u ở ngực, bạn cũng cần kiểm tra ở tư thế nằm. Tư thế nằm giúp cho tuyến vú dàn trải và mỏng hơn; do đó dễ dàng cảm nhận những thay đổi sâu bên trong tuyến vú hơn.
Bước 1: Với bước này, bạn nằm xuống giường hoặc bất kỳ mặt phẳng nào sao cho đầu và vai dựa vào gối. Bạn nằm ngửa và đưa tay trái ra sau đầu.
Bước 2: Dùng tay phải để kiểm tra tuyến vú trái và vùng nách như hướng dẫn ở bước trên. Khi thực hiện; bạn lưu ý về bất kỳ thay đổi trong cấu trúc hoặc kích thước của ngực.
Bước 3: Đổi tay để kiểm tra tuyến vú phải theo các bước tương tự.
3. Cách nhìn sờ nắn nhận diện ung thư vú có hiệu quả không?
Theo kết luận của tờ Tạp chí Khoa học Science Daily (Mỹ) đã từng kết luận thông qua khảo sát trên 400.000 phụ nữ ở Nga và Trung Quốc rằng; cách nhìn sờ nắn nhận diện ung thư vú là không hữu ích.
Theo đó; Tổ chức Y tế thế giới WHO cũng cho rằng cách nhìn sờ nắn nhận diện ung thư vú hoặc cách tự kiểm tra ung thư vú Breast self-examination (BSE) chỉ nên được xem là cách giúp phụ nữ nhận thức và chú ý hơn đến sự thay đổi tuyến vú của mình; trong việc sớm nhận diện các dấu hiệu ung thư vú.
Mặc dù vậy, tự khám vú (tại thời điểm sau khi sạch kinh) là một việc cần được thực hiện định kỳ hàng tháng; và khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào thì nên đi khám bác sĩ chuyên khoa sớm nhất có thể.
4. Điều cần lưu ý khi tự thực hiện kiểm tra dấu hiệu ung thư vú
Khi tự kiểm tra tuyến vú; bạn nên lưu ý một số điều sau để có kết quả chính xác hơn. Bạn nên kiểm tra tuyến vú mỗi tháng một lần. Cách chọn ngày kiểm tra như sau:
- Nếu bạn chưa mãn kinh: Hãy dành thời gian tự kiểm tra ung thư vú một vài ngày sau khi kỳ kinh kết thúc. Đây là lúc nồng độ hormone tương đối ổn định và ngực ít sưng và ít căng hơn.
- Nếu bạn đã mãn kinh (không có kinh nguyệt từ một năm trở lên): Bạn chỉ cần kiểm tra ngực vào một ngày cố định mỗi tháng.
Trên thực tế, cách nhìn sờ nắn để nhận diện sớm các dấu hiệu ung thư vú không phải là cách chính xác nhất, cũng như không thể thay thế hoàn toàn việc đi khám bác sĩ. Thay vào đó; bạn nên kết hợp cách tự kiểm tra ung thư vú cùng với các việc sau đây:
- Khám sức khỏe và tầm soát ung thư vú định kỳ 6 tháng/lần.
- Siêu âm tuyến vú, chụp cộng hưởng MRI (*).
- Chụp nhũ ảnh.
(*) Chụp MRI chỉ có chỉ định khi cần thiết; trên thực tế chỉ cần đi khám bác sĩ chuyên khoa, siêu âm tuyến vú, chụp nhũ ảnh là đủ
5. Đối tượng nào có nguy cơ bị ung thư vú?
Ung thư vú thường rất phổ biến ở nữ giới và có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên; một số đối tượng được khoanh vùng dưới đây là có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn:
5.1. Đối tượng có nguy cơ bị ung thư vú
- Phụ nữ lớn tuổi.
- Tình trạng thừa cân, béo phì.
- Sinh con muộn hoặc chưa sinh con.
- Tiền sử xạ trị vùng ngực khi còn nhỏ do bệnh lý khác.
- Lối sống không lành mạnh, thường xuyên uống bia, rượu.
- Phụ nữ bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt sớm trước 11 tuổi và mãn kinh muộn 55 tuổi trở lên.
- Có người thân trong gia đình mắc bệnh: Bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu mẹ; con gái hoặc chị gái bạn bị ung thư vú.
- Đột biến gen di truyền: Những ai đột biến gen BRCA1 và BRCA2 sẽ có nguy cơ ung thư vú buồng trứng cao hơn.
- Dùng hormone để cải thiện một số vấn đề: Bạn có thể tăng nguy cơ ung thư vú nếu dùng các loại hormone kết hợp như estrogen và progestin để điều trị các triệu chứng mãn kinh.
- Tiền sử bị một số bệnh ung thư: Những ai có tiền sử bị ung thư biểu mô tuyến vú hoặc tiểu thùy tuyến vú có thể có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn.
Khi bạn đã biết cách tự kiểm tra; cách nhìn sờ nắn nhận diện sớm ung thư vú, thì phần nhiều bạn đã bắt đầu có nhận thức và quan tâm hơn đến sức khỏe tuyến vú của mình.
Tóm lại, Eva Mom tin rằng những cách nhìn sờ nắn nhận diện sớm ung thư vú vừa nêu trên sẽ không quá khó để thực hiện; đồng thời bạn cũng đừng quên kết hợp với việc đi khám để kết quả được chính xác nhất nhé.
